Home | Polski Polski
Attached
Go back | Previous | Next

(Note: This page is available in Polish language only. If you would like it translated to English, please let me know. Sorry for the inconvenience)


Terminator terminologiczny [16]

W tym felietonie zajmiemy się przypominaniem pewnych prostych zasad znanych jeszcze ze szkoły, ale – jak świadczą o tym teksty napływające do redakcji – dawno zapomnianych. Bardzo wiele problemów przysparzają skróty wyrazów lub związków wyrazowych. Do najczęstszych należy niepoprawna pisownia skrótowców używanych w innych niż mianownik przypadkach oraz brak kropek.

Sięgnijmy zatem do słowników języka polskiego. Znajdziemy w nich zasadę, że znane od dawna skrótowce odnoszące się do nazw pospolitych czytamy zwykle jako pełne wyrazy, piszemy je małą literą i pamiętać musimy, że zawsze stawiamy po nich kropkę – nawet w środku zdania. Przykładami tej grupy skrótowców są: np., itd., itp., jw., cdn., tzw. oraz pisany wielką literą skrót od Post scriptum – Ps. (przy okazji przypominam, że nie stawiamy kropki po skrótach typu dr, mgr).

Poczynając od XIX wieku pojawiają się nowe skrótowce i jest ich coraz więcej. Z nimi mamy też najwięcej kłopotów. Do tej grupy zaliczymy częste na naszych łamach skróty typu: DOS, RAM, ROM, PC. Główny problem, przed którym tu stajemy, polega na tym, że nie wiadomo jak to odmieniać.

Zasada ogólna obowiązująca w języku polskim głosi, że skrótowce literowe i głoskowe kończące się w wymowie samogłoską -a, -o, -u, -e pozostawiamy zawsze w formie nieodmiennej.

W odniesieniu do skrótowców literowych, głoskowych i mieszanych, które w całości są pisane wielkimi literami i które w wymowie kończą się na spółgłoskę, kierujemy się dwoma zasadami:

Pierwsza – nadrzędna – to zasada nieodmienności. Zgodnie z nią piszemy np. członkowie PAN, wydawnictwa MON, pliki DOS, w systemie GEM.

Druga zasada – stosowana w języku mówionym – polega na odmianie skrótowców według określonego wzoru deklinacyjnego. Jeśli decydujemy się stosować tę zasadę, pamiętać musimy, że końcówkę fleksyjną piszemy małą literą i oddzielamy od tematu dywizem – i wyłącznie dywizem, nie apostrofem, nie przecinkiem ani spacją czy brakiem znaku oddzielającego temat od końcówki. Poprawny jest więc wyłącznie zapis: członkowie PAN-u, wydawnictwa MON-u, pliki DOS-u, w GEM-ie. Niedopuszczalna pisownia na przykład taka: DOSu, DOS'u, DOSU.

To wszystko na dzisiaj. Opóźniona o tydzień ze względu na teksty do tego numeru podróż poślubna czeka. Państwu życzę równie przyjemnych zdarzeń w życiu.

Stanisław Marek Królak

Źródło: “Komputer,” popularny miesięcznik informatyczny, nr 10/88 (31), str. 8



  Previous | Next
Page added on 8th January 2003.

Copyright © 2002-2005 Marcin Wichary
Printable version | Contact | Site map